Natura 2000 in een notendop
We werken hard aan het natuurherstel in Zuidwest Drenthe. Daarbij hebben we het vaak over ‘Natura 2000’, de doelen die gesteld zijn en hoe we die moeten behalen. Maar hoe zit het eigenlijk met dit Europese netwerk van beschermde gebieden? Waarom is het netwerk in het leven geroepen en wie bepaalt welke gebieden worden aangewezen? Een beetje research geeft ons interessante cijfers. Niet alleen over Nederland, ook over Drenthe.
Begin jaren ‘90 stond de natuur in Europa onder druk. De grote variatie in natuurgebieden met de bijbehorende flora en fauna ging hard achteruit door onder andere industrie, intensieve landbouw en een groeiend wegennetwerk. Verschillende lidstaten van de Europese Unie besloten hier iets aan te doen en richtten Natura 2000 op. Het netwerk beschermt zowel gebieden als wilde planten en dieren die daar leven. Het omvat in totaal meer dan 750.000 vierkante kilometer, ongeveer 18 procent van de oppervlakte van de Europese Unie.
Grootste gedeelte bestaat uit water
Ieder land wijst zelf Natura 2000-gebieden aan en meldt deze in Brussel. In Nederland doet de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit dit. Wij hebben momenteel 162 gebieden. Dat is 13,4 procent van heel Nederland. Ter vergelijking, in Slovenië is 40 procent van het land aangemerkt als Natura 2000. Het grootste gedeelte van de Nederlandse gebieden bestaat uit water, zoals het IJsselmeer en de Waddenzee. Verder is de Veluwe een groot onderdeel van het netwerk. Ook in Drenthe liggen een aantal belangrijke gebieden, zoals het Drents-Friese Wold en Bargerveen.
Natura 2000 in Zuidwest-Drenthe
Hoe zit het dan in Zuidwest-Drenthe? Hier liggen drie Natura 2000-gebieden, het Drents-Friese Wold, het Dwingelderveld en het Holtingerveld. Samen vormen ze zo’n 12.400 hectare aan Natura 2000, waarvan een deel ook in Friesland ligt. Al deze gebieden zijn aan het begin van deze eeuw aangemeld als Natura 2000-gebied. Pas in 2013 zijn ze het formeel ook echt geworden. Alle drie zijn van oudsher heidelandschappen, maar toch heeft ieder gebied zijn eigen accent. In het Holtingerveld werken we momenteel aan het verbeteren van het heischraal grasland, dat in goede kwaliteit bijna nergens anders in Nederland voorkomt. Het Drents-Friese Wold kenmerkt zich door de afwisseling van bos en heide. Dit natuurgebied heeft na de Veluwe het grootste bos van Nederland. We werken hier vooral aan het verhogen en verbeteren van de waterhuishouding. Het Dwingelderveld is een uitgestrekt heidelandschap met het belangrijkste en omvangrijkste vochtige heidegebied van West-Europa. Hier is in het verleden al veel natuur ingericht. Nu ligt er nog een kans om het aangrenzende beekdal van de Ruiner Aa met de vochtige heide te verbinden. Eén van de weinig plekken in Drenthe waar dit mogelijk is.
Wat levert het op?
In de verschillende gebieden komen bijzondere flora en fauna voor. Zo staat het Dwingelderveld bekend om zijn kraanvogels en adders. De tapuit, de grauwe klauwwier en de heikikker staan symbool voor de rijke variatie van het Drents-Friese Wold. Het Holtingerveld staat vooral bekend om uitzonderlijk rijke plantengroei. Hier komen onder andere orchideeën, valkruid en fraai hertshooi voor. Aan ons de taak om deze soorten te beschermen en gebieden te versterken.
