Havelterberg
Prolander heeft van de provincie Drenthe de opdracht gekregen om het projectgebied Havelterberg opnieuw in te richten. Het deelgebied is 37 hectare groot en maakt deel uit van een van de belangrijkste natuurgebieden in Drenthe: het Holtingerveld. In het gebied geven wij zeldzame planten- en diersoorten meer ruimte om zich te verspreiden en ontwikkelen. Zo versterken we de natuur, voor nu en de toekomst.
Nieuwsbrief
Wilt u op de hoogte blijven van het laatste nieuws? Via onderstaande link kunt u zich aanmelden voor de nieuwsbrief.
Natuurnetwerk Nederland en Natura 2000
Havelterberg is onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland (NNN), het Nederlandse netwerk van natuurgebieden. De Havelterberg ligt in het Holtingerveld, een Europees beschermd Natura 2000-gebied. De bescherming van dieren, planten en hun natuurlijke leefomgeving wordt op Europees niveau geregeld, omdat dieren en planten zich niets aantrekken van lands- en provinciegrenzen.
Heischraal grasland uitbreiden en versterken
Bijzonder aan het Holtingerveld is de aanwezigheid van heischraal grasland. Dat is een zeldzaam type grasland waarop bijzondere planten groeien zoals rozenkransje, valkruid of welriekende nachtorchis. In het Holtingerveld vinden we vooral heischrale graslanden op de Grote Startbaan en op de Havelterberg. Wij gaan dit natuurtype uitbreiden en versterken door deze gebieden met elkaar te verbinden. Dit doen we door het bos meer open te maken. Ook wordt de bodem en waterhuishouding in het projectgebied geschikt gemaakt voor de ontwikkeling van heischrale plantensoorten. Zo ontstaat een gevarieerd, aaneengesloten gebied.
Leefgebied zeldzame diersoorten vergroten
Het Holtingerveld is een belangrijk leefgebied voor de zeldzame kamsalamander en de gevlekte witsnuitlibel. Om het leefgebied voor deze Europees beschermde soorten te vergroten, worden er in het projectgebied Havelterberg nieuwe poelen aangelegd.
Waterhuishouding, recreatie en geschiedenis Havelterberg
Verder nemen we maatregelen tegen wateroverlast, zoals het vasthouden van water in het deelgebied. En tegen verdroging, bijvoorbeeld door sloten ondieper te maken. Ook willen we de waarde van de Havelterberg als recreatiegebied behouden. Zo onderzoeken we de mogelijkheden om nieuwe wandel- en fietspaden aan te leggen. Daarnaast blijft de bijzondere geschiedenis van de Havelterberg zichtbaar in het landschap. Denk bijvoorbeeld aan de sporen van het militair vliegveld uit de Tweede Wereldoorlog en houtsingels die nog herinneren aan de tijd van de ruilverkaveling.
Storymap

Foto: Hans Dekker
Klik op de afbeelding en bezoek de storymap: een digitaal en visueel verhaal over de geschiedenis, het landschap, de natuur en bijzondere dier- en plantsoorten van projectgebied Havelterberg. De storymap gaat dieper in op de bijzonderheden van het gebieden hoe we de natuur hier willen versterken.
Planning herinrichting Havelterberg
Samen met gebiedspartners hebben we in kaart gebracht wat we weten over het gebied en wat de wensen en eisen voor de inrichting zijn. We lieten verschillende onderzoeken uitvoeren, zoals onderzoek naar archeologie, aardkunde, cultuurhistorie en landschap en een vooronderzoek milieu en bodem. Op basis van de onderzoeksresultaten is begin 2022 een schetsontwerp opgesteld. Dit ontwerp legt de hoofdlijnen voor de inrichting vast en geeft een indruk van de toekomst van het gebied.
Vervolgens hebben we dit schetsontwerp verder uitgewerkt tot een voorlopig ontwerp (pdf, 1.6 MB). Dit ontwerp is in juni 2024 tijdens een inloopbijeenkomst toegelicht. Momenteel worden de laatste aanpassingen gedaan om het ontwerp definitief te maken. Daarbij worden de opmerkingen van omwonenden en de laatste onderzoeksresultaten zo goed mogelijk verwerkt. Hierna kunnen de benodigde vergunningen worden aangevraagd en kan het werk worden aanbesteed.
Een belangrijk onderdeel voordat de werkzaamheden voor natuurherstel kunnen starten, is dat op sommige plekken de bodem wordt afgegraven in verband met de oorlogshistorie. Het onderzoek is inmiddels afgerond en de aannemer heeft vastgesteld dat er vier verdachte objecten zijn. Uit het onderzoek blijkt dat een explosief dieper in de bodem ligt dan verwacht. Hiervoor vindt aanvullend onderzoek plaats. We wachten de resultaten hiervan af. Mocht het nodig zijn, dan zorgt de provincie samen met de gemeente voor passende voorzorgsmaatregelen waarbij de veiligheid van direct betrokkenen voorop staat.
Meer informatie
Heeft u vragen of opmerkingen over de herinrichting van de Havelterberg? Dan kunt u contact opnemen met Ruben Hoekstra via r.hoekstra@prolander.nl of zuidwestdrenthe@prolander.nl
Bent u benieuwd naar de andere werkzaamheden in Zuidwest-Drenthe? U vindt meer informatie op de pagina met deelgebieden.
Het deelgebied Havelterberg grenst aan Havelte, de Toegangspoort Holtingerveld, de Schaapskooi en de Grote Startbaan van Fliegerhorst Havelte uit de Tweede Wereldoorlog.
Nieuws over Havelterberg

Op de Havelterberg wordt gewerkt aan het herstel van de natuur. Voordat dit kan gebeuren, is de bodem zorgvuldig onderzocht op mogelijke explosieven uit de Tweede Wereldoorlog. Het is bekend dat op deze plek in de Tweede Wereldoorlog vliegveld Fliegerhorst Havelte lag, die tijdens de oorlog meerdere malen is gebombardeerd door de geallieerden. Tijdens dit onderzoek zijn drie zogenaamde vijfhonderdponders en een honderdponder gevonden. Deze zijn in kaart gebracht en veiliggesteld.

Het onderzoek naar verdachte oorlogsobjecten is afgerond. De fiets- en wandelpaden zijn weer toegankelijk. De komende dagen worden de hekken weggehaald. Mocht u nog borden en hekken zien, dan kunt u deze vanaf nu negeren.
De aannemer heeft vastgesteld dat er verdachte objecten zijn. Op dit moment kunnen we hier nog geen verdere toelichting op geven, omdat we de resultaten van verder onderzoek moeten afwachten.

Vanaf woensdag 1 oktober worden verdachte oorlogsobjecten in het projectgebied Havelterberg onderzocht en waar nodig verwijderd. Hoe lang het onderzoek duurt, hangt af van het weer en van wat wordt aangetroffen. De werkzaamheden vinden doordeweeks plaats tussen 07:00 en 17:00 uur. Dit betekent dat een aantal wandel- en fietsroutes gedurende deze werkzaamheden afgesloten zijn en worden omgeleid. In de avond en in het weekend zijn de paden wel open.

In juni hebben medewerkers van Sweco archeologisch onderzoek uitgevoerd in het projectgebied Havelterberg. We vertellen u graag wat dit onderzoek heeft opgeleverd.
Gebiedsgericht werken aan natuur, water en klimaat
Het Nationaal programma landelijk gebied: gebiedsgericht werken aan natuur, water en klimaat. We werken aan doelen voor stikstof, landbouw, natuur, water en het klimaat. Zo kunnen we ook in de toekomst in een mooi land wonen, werken en voedsel produceren. Via de website van de provincie Drenthe leest u meer over het programma.

